Bu içerik, Buğday zirai mücadelesinin bir parçasıdır. Bu kategorideki tüm mücadele yöntemlerini ulaşmak için buraya tıklayabilirsiniz.
Hastalık ve zararlılarla ilgili kimyasal mücadele uygulamalarında hidrolik tarla pülverizatörü kullanılmalıdır. Çalışma basıncı, meme tipi, meme delik çapı, meme verdisi ve ilerleme hızı gibi biyolojik etkinliği doğrudan etkileyebilecek faktörler amaca uygun olarak seçilmelidir.
Yabancı otlarla ilgili kimyasal mücadele uygulamalarında hidrolik tarla pülverizatörü kullanılmalıdır. Uygulamalarda yelpaze hüzmeli meme tipi tercih edilmelidir. Uygulamalardan önce makina kalibrasyonu yapılmalıdır. İlaçlamalar günün serin saatlerinde ve Çizelge 14.’deki rüzgar skalası dikkate alınarak yapılmalı ve gerekli güvenlik önlemleri alınmalıdır.
| Traktör Yüksekliğinde Yaklaşık Hava Hız | Beaufort Skalası | Tanımlama | Görülebilir Belirtiler | İlaçlama |
|---|---|---|---|---|
| 2,0 km/h 0,6 m/s | 0 | Sakin | Duman dikine yükselir | Güneşli ve sıcak günlerde ilaçlamadan kaçının |
| 2,0 – 3,2 km/h 0,6 – 0,9 m/s | 1 | Hafif esinti | Duman hafifçe yatar | Güneşli ve sıcak günlerde ilaçlamadan kaçının |
| 3,2 – 6,5 km/h 0,9 – 1,8 m/s | 2 | Hafif meltem | Yapraklar hışırdar ve rüzgar yüzde hissedilir | İdeal ilaçlama zamanı |
| 6,5 – 9,6 km/h 1,8 – 2,7 m/s | 3 | Meltem | Yapraklar ve ince dallar sürekli hareketlidir | Herbisit ilaçlamasından kaçının |
| 9,6 – 14,5 km/h 2,7 – 4,0 m/s | 4 | Orta meltem | Küçük dallar hareketlidir, toz kalkar ve kağıtlar uçuşur | Önerilemez ilaçlama koşulları |
Kalibrasyon
Hidrolik Tarla Pülverizatörlerinin Kalibrasyonu
Uygulama öncesinde tarlanın özelliklerine uygun olarak aşağıdaki işlemler yapılmalıdır.
- Uygulanacak ilaç normunun seçimi (l/ha),
- İlerleme hızının seçimi ve ölçümü (km/h),
- Toplam meme verdisinin belirlenmesi (l/dak),
- İlaç normunun hesaplanması ve eğer seçilen norm ile ölçülen değerler arasında
- farklılık varsa meme tipi ve basıncı ile ilerleme hızının yeniden gözden geçirilmesi.
Kalibrasyon işlem basamakları pülverizatör deposuna Bitki Koruma Ürünü (BKÜ) katılmaksızın su ile yapılmalıdır.
İlaç normu
Buğday tarlalarındaki hastalık ve zararlı ilaçlamalarında ilaç normu genel bir referans olarak 50–150 l/ha, yabancı ot ilaçlamalarında ise 200–400 l/ha alınabilir.
İlerleme hızının seçimi
İstenilen ilaç normunun elde edilebilmesi için, traktörün ilerleme hızının tam olarak bilinmesi çok önemlidir. Çünkü tekerleklerdeki patinajdan dolayı traktörmetrede görülen hızdan sapmalar olabilir. Tarla ilaçlamalarında genel bir referans olarak ilerleme hızı 6-12 km/h arasında seçilmelidir. Bunun için, 100 m’lik bir mesafe belirlenir. Bu mesafe ilaçlama hızında geçilir ve geçen zaman saniye olarak kaydedilir (Şekil 53).
Aşağıdaki eşitlikten ilerleme hızı hesaplanır;
İlgili Ürünler
İlerleme hızı (km/h) = Mesafe (m) x 3,6 / Zaman (s)
Örneğin 100 m, 46 saniyede alınmışsa;
İlerleme hızı (km/h) = 100 x 3,6 / 46 = 7,8 km/h olarak belirlenmiş olur.
Toplam Meme Verdisinin Belirlenmesi
İlaçlama makinasının toplam alana atacağı ilaç+su karışımı yani ilaç normu, makinanın her bir memesinden çıkan sıvı miktarına doğrudan bağlıdır. Uygun meme tipi ve çalışma basıncı belirlendikten sonra verdi ölçümlerinin mutlaka yapılması gereklidir. Ayrıca bu ölçümler her ilaçlamadan önce tekrarlanmalıdır. Çünkü oluşabilecek tıkanmalar, aşınmalar ve memenin yapısındaki fiziksel hatalar verdinin değişmesine sebep olmaktadır.
Pülverizatör uygun basınçta çalıştırılarak 1 dakika süreyle su püskürtülür. Püskürtülen su, memelerin altına yerleştirilen kaplarda toplanarak ölçülür. Bu işlem mümkünse tüm memeler için ya da en azından bumun sağ, sol ve orta kısmından olmak üzere birkaç meme için yapılmalıdır (Şekil 54).
İlaç Normunun Belirlenmesi
İlerleme hızı ve meme verdisi belirlendikten sonra aşağıdaki eşitlikten ilaç normu hesaplanır;
İlaç normu (l/ha) = Meme verdisi (l/dak) x Meme sayısı x 600 / İş genişliği (m) x İlerleme hızı ( km/ h)
İş genişliği (m) = İki meme arası mesafe (m) x Bumdaki meme sayısı
Örneğin 1 meme için ölçülen verdi 0,8 l/dak ise ve bumda 20 adet meme varsa;
İlaç normu = 0,8 x 20 x 600 / 0,5 x 20 x 7,8 = 123 l/ha olarak bulunur.
Ölçülen norm ile önerilen norm karşılaştırılır. Eğer ölçülen norm, önerilen normdan %5 daha yüksek veya daha düşük ise basınç veya ilerleme hızı ya da her ikisinde de ayarlamalar yapılarak kalibrasyon yenilenir.
İlaç Deposuna Konulacak İlaç Miktarının Belirlenmesi
Meme verdisi ayarlanıp, kontrolleri tamamlandığında depoya konulacak ilaç miktarı aşağıdaki eşitlikten hesaplanabilir.
İlaç/Depo = Depo hacmi (l) x Doz ( l/ha veya gr/ha) / İlaç normu (l/ha)
Örneğin; 600 l’lik depoya, uygulama dozu 2 l/ha olan BKÜ’nden, ilaç normu 123 l/ ha olacak şekilde yapılacak uygulama için
İlaç/Depo = 600 x 2 / 123 = 9,75 litre ilaç eklenmelidir.
Etkili bir ilaçlama ve ilaçlanan yüzeyler üzerinde kalan pestisit kalıntılarını azaltmak için pülverizatörün kalibrasyonu periyodik olarak yapılmalıdır. Çalışma koşulları ve kullanılan BKÜ’ndeki değişmeler yeni bir kalibrasyon gerektirir. Ayrıca memelerde oluşan aşınmalar ve tıkanmalar, verdide artışa veya azalmaya neden olduğundan kalibrasyon çok önemlidir. Verdi arttıkça hedeflenen ilaç normundan daha fazlası tarlaya uygulanmaktadır. Verdi azaldıkça ise hedeflenen ilaç normundan daha az ilaç tarlaya uygulanmakta ve etkisiz bir ilaçlama ortaya çıkmaktadır.
İlaçlamalarda pülverizatör üzerinde yer alan memelerin kataloglarında belirtilen basınç değerleri kullanılmalıdır.
Kaynaklar
Bu makale, T.C. GIDA TARIM VE HAYVANCILIK BAKANLIĞI’ndan alınmıştır. İçerikte hiçbir değişiklik yapılmamıştır.
Orijinal Makale
Dr. M. Selçuk BAŞARAN, Dr. Numan E. BABAROĞLU, Dr. Eda AKSOY, Dr. Mehmet DUMAN, Doç. Dr. Adnan TÜLEK, Ekrem KAYA, Abdullah YILMAZ, A. Faik YILDIRIM, Dr. Münevver KODAN, Dr. Arzu AYDAR (2017). Buğday Entegre Mücadele Teknik Talimatı. Ankara: T.C. GIDA TARIM VE HAYVANCILIK BAKANLIĞI