Obezite, bugün dünyanın karşılaştığı en büyük sorunlardan biridir. Dünyadaki yetişkinlerin %13'ü obez ve yaklaşık %40'ı ise aşırı kiloludur. Obezite, her yıl milyonlarca ölümle bağlantılı olarak, dünyadaki önde gelen ölüm nedenlerinden biridir. Obezite öldürmese bile kişinin yaşam kalitesini düşüren çeşitli zayıflatıcı hastalıklara neden olabilir ve ciddi ek sağlık maliyetleri getirebilir. Obezite oranlarındaki bu benzeri görülmemiş artışın arkasındaki nedenlerden bazıları artan işlenmiş gıda tüketimi ve daha az hareketsiz bir yaşam tarzıdır.
Meyve ve sebzeler sağlıklı beslenmenin büyük bir bölümünü oluşturmaktadır. Fast foodlar lezzetli olsa da beslenmemizin büyük bir bölümü, muzunda bir parçası olduğu meyve ve sebzelerden oluşmalıdır. Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü'ne göre muz, dünyada tarımsal ticaret ve üretiminin lider ürünü olarak sıralanıyor. Muzlar, özellikle hızla büyüyen nüfusa sahip gelişmekte olan pazarlarda oldukça yüksek talep görmektedir. Ancak, muz üretiminin büyük kısmı küçük çiftçiler tarafından yapıldığından, meyvenin kesin üretimini tahmin etmek zor.
2000 – 2002 yılları arasında 69 milyon ton olan dünya muz üretiminin 2017 -2019 yılları arasında 115 milyon tona çıktığı tahmin edilmektedir. Bu, muzun %67 üretim artışıyla, 40 milyar dolar piyasa değerine geldiği anlamını taşımaktadır. 13 milyar dolar değerinde olduğu tahmin edilen muz ihracat endüstrisinde, üretimin sadece %18’i ihraç edilip geri kalan ise yüksek talep nedeniyle yerel olarak tüketilmektedir.
2020'deki pandemiden muz endüstrisi de büyük ölçüde etkilendi. Küresel tedarik zincirindeki aksamalar ve ekonomik aktivitedeki hızlı düşüş sektörü etkiledi. Soğuk zincirlere ek olarak muzlar son derece bozulabilir olduğundan, hem hasat hem de hasat sonrası işlemleri koordine etmek önemlidir.
Muz monokültür bir bitki olduğu için yani tarlada bir seferde sadece bir mahsul yetiştirilebildiğinden, büyüme için iklim üzerinde olumsuz etkisi olan yoğun tarımsal endüstriyel yöntemler gerektirir.
Muz Amerika Birleşik Devletleri'ndeki en popüler meyvedir. Tüketimleri hem portakalların hem de elmaların toplamından daha fazladır. Amerika Birleşik Devletleri muz üretiminde ilk 100 ülke içinde yer almasa bile, dünyanın en büyük muz üreten şirketleri bu ülkededir. Aslında dünya ki muz pazarının yarısına yakınının beş şirket tarafından paylaşıldığı düşünülüyor. ABD'deki en büyük 10 tarım şirketi arasında yer alan Fresh Del Monte Produce Inc. (NYSE:FDP) da dahil olmak üzere bu şirketlerden üçü Amerika Birleşik Devletlerindedir.
Küçük çiftçilerin üretime katılımı nedeniyle kesin muz üretimini tahmin etmenin zor olduğundan daha önce bahsetmiş olsak da, Amerika Birleşik Devletleri Gıda ve Tarım Örgütü düzenli olarak üretimi hakkında bilgi vermektedir. Amerika Birleşik Devletleri'nde muz üretimi Güney Amerika'daki kadar büyük olmasa da, küresel üretimin büyük çoğunluğu iki büyük Asya ülkesinden elde ediliyor.
Ülkelerin 2019-2020 yılları arasındaki üretimlerine göre belirlediğimiz dünyanın en büyük 15 muz üretici ülkelerine bir göz atalım
15. Kenya
2019 yılı toplam muz üretimi (ton olarak): 1.715.770
2020 yılı toplam muz üretimi (ton olarak): 1.856.659
Kenya'nın bol yağışlı, yüksek rakımlı ve ılıman iklimi, ülkedeki muzların büyümesi için çok idealdir.
2019 yılı toplam muz üretimi (ton olarak): 2.194.247
2020 yılı toplam muz üretimi (ton olarak): 2.191.379
Vietnam için muz, son birkaç yıldır en önemli tarımsal ihracat ürünüdür. Dünyadaki toplam muz üretiminin yaklaşık %1.8'ini Vietnam üretmektedir.
13. Peru
2019 yılı toplam muz üretimi (ton olarak): 2.252.172
2020 yılı toplam muz üretimi (ton olarak): 2.314.514
Muz üretimi için 8.000 hektarlık bir arazi kullanan Peru, 2010 ile 2015 yılları arasında üretimini ikiye katlandı.
12. Kosta Rika
2019 yılı toplam muz üretimi (ton olarak): 2.249.400
2020 yılı toplam muz üretimi (ton olarak): 2.528.721
Kosta Rika, dünyanın en büyük muz üreticileri listemizde, herhangi bir ülkenin en yüksek büyümesine tanık oldu.
İlgili Ürünler
11. Meksika
2019 yılı toplam muz üretimi (ton olarak): 2.399.490
2020 yılı toplam muz üretimi (ton olarak): 2.464.171
Meksika'da oldukça popüler olan muz, mahsulde kendi kendine yeterli hale gelmiştir.
10. Kolombiya
2019 yılı toplam muz üretimi (ton olarak): 2.914.419
2020 yılı toplam muz üretimi (ton olarak): 2.434.900
BananaLink'e göre, dünyanın en büyük beşinci muz ihracatçısı olan Kolombiya ülkedeki muz endüstrisinde 150.000'den fazla kişiye istihdam sağlıyor.
9. Tanzanya Birleşik Cumhuriyeti
2019 yılı toplam muz üretimi (ton olarak): 3.406.936
2020 yılı toplam muz üretimi (ton olarak): 3.419.436
Afrika'nın en büyük ikinci muz üreticisi olan Tanzanya, muz endüstrisinde 900.000'den fazla çiftçi hanesine sahiptir.
8. Angola
2019 yılı toplam muz üretimi (ton olarak): 4.036.959
2020 yılı toplam muz üretimi (ton olarak): 4.115.028
Afrika'nın en büyük muz üreticisi olan Angola, 2020 yılında bir önceki yıla göre üretimini %2 oranında arttırmıştır.
7. Guatemala
2019 yılı toplam muz üretimi (ton olarak): 4.343.827
2020 yılı toplam muz üretimi (ton olarak): 4.476.680
Dünyanın en büyük muz üreticilerinden biri olan Guatemala'da muz üretimi için 100.000 hektardan fazla arazi kullanılıyor ve endüstri 30.000'den fazla kişiyi istihdam ediyor.
6. Filipinler
2019 yılı toplam muz üretimi (ton olarak): 6.049.601
2020 yılı toplam muz üretimi (ton olarak): 5.955.311
Filipinler muz üretimi ve farklı meyve çeşitleri yetiştirilmesi için 500.000 hektara yakın arazi kullanıyor. Dünyanın en büyük 3. muz üreticisi iken 6. sıraya gerileyen Filipinler, 2020 yılında bir önceki yıla göre %1,6 düşüş kaydetti.
5. Ekvador
2019 yılı toplam muz üretimi (ton olarak): 6.583.477
2020 yılı toplam muz üretimi (ton olarak): 6.023.390
Toplam küresel muz üretiminin %5'inden sahip olan Ekvador’da, muz ihracatı ülkenin toplam ihracatının %10'unu oluşturmaktadır. Ülkede küçük çiftçiler, orta ve büyük ölçekli şirketleri içeren 5.000'den fazla muz yetiştiricisi var. Ayrıca Ekvador’da, muz endüstrisinde faaliyet gösteren 200 ihracatçı firma bulunmaktadır.
4. Brezilya
2019 yılı toplam muz üretimi (ton olarak): 6.831.874
2020 yılı toplam muz üretimi (ton olarak): 6.637.308
2019 yılına göre üretimde %2,85 düşüş gösteren Brezilya, halen Latin Amerika'nın en büyük muz üreticisi konumundadır. Brezilya Tarımsal Araştırma Şirketi tarafından yürütülen bir araştırma, ortalama bir Brezilyalının yılda 25 kilo muz tükettiği ve birçok kişi tarafından da tercih edildiğini göstermiştir.
3. Endonezya
2019 yılı toplam muz üretimi (ton olarak): 7.280.659
2020 yılı toplam muz üretimi (ton olarak): 8.182.756
Dünyanın en büyük Müslüman ülkesi aynı zamanda dünyanın en büyük muz üreticilerinden biri olan Endonezya, 1976 yılında sadece 1,2 milyon ton olan üretimini günümüzde neredeyse 7 kat arttırmıştır. 2020 yılında gerçekleştirdiği 5,6 milyon dolar değerinde muz ihracatı ile Endonezya dünyanın 61. en büyük muz ihracatçı ülkesidir.
2. Çin
2019 yılı toplam muz üretimi (ton olarak): 11.998.329
2020 yılı toplam muz üretimi (ton olarak): 11.872.600
Listemizde 10 milyon ton muz üretimini aşan ilk ülke olan Çin, açık arayla dünyadaki en popüler muz türü olan Cavendish türlerine odaklanıyor.
1. Hindistan
2019 yılı toplam muz üretimi (ton olarak): 30.460.000
2020 yılı toplam muz üretimi (ton olarak): 31.504.000
Dünyanın en büyük 15 muz üreticisi listesinin başında Hindistan var. Küresel olarak toplam muz üretiminin yaklaşık dörtte birinden sorumlu olan Hindistan, Çin ile birlikte toplam küresel üretimin üçte birinden fazlasını üretiyor. Çoğu büyük muz üreticisinin 2020'de bir önceki yıla göre üretimi azaltırken, Hindistan üretimini %3,4 artırmayı başardı.