Sağlıklı bir sera, hastalıkları ve böcekleri minimumda tutmayı gerektirir. Serada yetişen domateslerinizi sağlıklı ve üretken tutmanın yanında, bu savaşta hastalıkların bir yer edinmesini önlemek için önceden yapabileceğiniz her şey size avantaj sağlar.
Hastalık ile mücadele yönetiminde önleyici tedbirlerin başında, sera içindeki nem kontrolü gelir. Bitkiler doğal yapıları gereği dışarı su vererek sağlıklı ve serin kalırlar. Tüm nemli yüzeylerde oluşan buharlaşma da sera içindeki nemi artırır. Yüksek nem, hastalıkları daha olası hale getirmenin yanı sıra tozlaşmayı ve dolayısıyla meyve tutumunu da engeller.
Sera içinde sağlıklı domates yetiştiriciliğinde öne çıkan; “sera içi bitki yoğunluğu, kullanılan ekipman ve nem seviyesi” ilgili olarak üç öneriyi paylaşmak isteriz.
1. Bitki Popülasyonuna Dikkat Edin
Seradan daha fazla verim almaya çalışmak için daha yüksek yoğunlukta domates fidesi dikimi üreticinin aleyhine oluşan bir durum olacaktır. Domateste, bitki başına yaklaşık 40-50 cm aralıklarla dikim yapılması önerilir.
Normalinden daha fazla bitki dikimi yapmak, bitki başına verimi azaltacak ve normal sayıda dikime kıyasla yaklaşık aynı toplam verimi verecektir. Ayrıca meyve kalitesi düşmesine ilave olarak farklı boy ve şekilde meyveler, meyve üzerinde çatlak ve pürüzlerde oluşacaktır.
Bunlara ilave olarak bitki mesafelerinin yakın olmasından kaynaklı, domates bitkisinin yaprakları diğer domates bitkisi yapraklarıyla örtüşerek ıslak kalmasına ve bunun sonucu olarak ise domates hastalıklarının başlaması söz konusu olacaktır.
2. Kullanılan Ekipmanlar
Bu ekipmanlar ısıtıcılar, fanlar, havalandırma delikleri, yatay hava akışı fanları ve gübreleme sisteminin tüm bileşenlerini içerir. Yatay hava fanları, yaprak, çiçek ve meyve yüzeylerinin kuru kalmasına yardımcı olan iç havayı dolaştırdıkları için hastalıkları önlemede özellikle önemlidir. Unutmayın, hastalıkların üremesi için neme ihtiyaç vardır.
İlgili Ürünler
Doğal gaz, propan, dizel, kömür gibi yakıt maddeleri havaya karbonmonoksit ve etilen salmaktadır. Domatesler çıkan bu gazların hiçbirine tolerans göstermez. Bu sebeple bu yakıt maddeleri ile ısıtılan seralarda oluşan gazların sağlıklı bir şekilde dışarıya tahliye edilmesi gerekir.
Bu gazların sera içinden tahliye edilememesi durumunda domateste kıvrık yapraklar, yapraklarda kahverengi lezyonlar ve en kötüsü çiçeklerde dökülmeler oluşur.
Isıtıcılar içinde en verimli ve sağlıklı olanı elektrikli ısıtıcılardır. Fakat ülkemizde yüksek olan elektrik maliyetlerinden dolayı bu sistem tercih edilmemektedir.
3. Nem Konusunda Uzmanlaşın
Seraların içerisindeki nem dengesinin sağlanmasında yatay hava fanları çok önemlidir. Bu fanlar seraların içinde bulunan nem problemini büyük ölçüde çözer.
Yağan yağmurlar sonrasında, plastik örtülü seraların içinde bulunan bitkilerin üzerine yağmur damlaları düşebilir. Bu durumun sonunda yüksek nem sorunu oluşacaktır. Böyle bir durum oluşmuşsa ve sera içinde yatay havalandırma fanı yoksa, seranın büyüklüğü ve yapılacak olan hesaplamalara göre yeterli sayıda yatay havalandırma fanı takılması gerekir.
Yada sera içinde bulunan mevcut yatay havalandırma fanları yetersiz ise, ilave fan taktırılması tavsiye edilir.
Normal şartlarda bitkilere yapılan sulama ve bitkilerin terlemesinde dolayı, sera içlerinde her zaman nem vardır.
Yatay hava fanları her zaman oluşan bu nemin etkisini büyük şekilde azaltarak, yüzeylerin kuru kalmasını sağlar; hastalıkların oluşma ve yayılmasını ise engeller.
Unutmayın ki; sağlıklı ve verimli bitkiler için sağlıklı bir seraya ihtiyaç vardır.