Yetiştiriciler, verimli ve karlı bir büyüme yaratmak için seralarına, ekipmanlarına ve hatta otomasyonlarına büyük miktarda sermaye yatırırlar. Bir işletme, paranın satın alabileceği en yüksek teknolojili ekipmana sahip olabilir. Ancak işletme aydınlatmasını ihmal ederse, büyüme durabilir ve sağlıksız ürüne ek olarak gelen enerji ve operasyon giderleriyle para kayıpları yaşanır.
Tarımsal üretimde ışık ile üretim yapan işletmeler için, aydınlatma işletmenin ayrılmaz bir parçası olup, ışıklar sera boyunca mümkün olan en etkili ve verimli şekilde, eşit ve mükemmel olarak yapılandırılmalıdır.
Aydınlatma planı tasarlarken, Işık yoğunluğu, bitki gereksinimleri, sera düzeni, sera kaplaması gibi göz önünde bulundurulması gereken birçok önemli faktör vardır. Bu unsurların her biri, seranın içinde sağlanan aydınlatmayı etkilediğinden, sağlıklı bir aydınlatma planı için tüm bu faktörlerin göz önünde bulundurulması gerekmektedir.
Kapsamlı bir sera aydınlatma planında,sağlıklı ve gelişen bir büyüme için, tüm bitkiler üzerinde tek tip ve eşit ışık dağılımı sağlamak için, ürün ihtiyaçları, sera düzeni ve ışık yoğunluğu gibi şeylerin hesaba katılması gerekir.
Tarımsal üretimde aydınlatma planlarına girmeden önce, yetiştiricilerin sahip oldukları aydınlatma seçeneklerini bilmeleri, ürünleri ve seraları için en iyisini seçmeleri önemlidir.
Seralarda yaygın olarak kullanılan 4 tür aydınlatma vardır.
Led
LED armatürler en uzun ömürlü ve enerji verimliliği en yüksek sera aydınlatma seçeneğidir. Yatırım maliyetleri diğer aydınlatma seçeneklerine göre bira daha maliyetli olsa da, sağladıkları enerji tasarrufu ile yatırımcılarına geri dönüş sağlar. Led’lerin yaklaşık 50.000 saat ömrü olup, yüksek son modelleri, renk spektrumu bile sağlamaktadır.
"Bir aydınlatma planı, belirli sera aydınlatma deneyimine sahip bir sera uzmanı tarafından tasarlanmalıdır.” -Janine Coppola
Yüksek Basınçlı Sodyum-HPS
Yüksek basınçlı sodyum veya HPS armatürleri, bir tür yüksek yoğunluklu deşarj (HID) aydınlatması olup, ekinlere parlak ve yoğun bir ışık verirler.
Bu armatürler, bitkilere iyi bir ışık spektrumu sağlama yanında, sera yetiştiricileri arasında verimli ve popüler bir seçimdir.
Metal Halide
HID aydınlatmanın başka bir şekli olan metal halide armatürler, HPS armatürlerine benzer. HPS armatürlerine benzer bir yoğunlukta mavi veya beyaz spektrumlu aydınlatma sağlayan bu armatürlerin ışığı, bitkisel büyüme için çok uygundur. Bu ışıklar, doğal ışıktan yoksun yerler için idealdir.
T5
T5 armatürleri, daha geleneksel, eski floresan emsallerinden daha verimli ve kompakttır. Bu tam spektrumlu armatürler, doğal güneş ışığı almayan seralar için idealdir ve verimlilikleri nedeniyle geniş alanlar için faydalıdır. Ayrıca üreme için iyi çalışırlar.
Yetiştiricilerin, aydınlatma armatürlerini seçerken ve aydınlatma planlarını tasarlarken ekinlerinin ihtiyaç duyduğu ışık spektrumunu göz önünde bulundurmaları gerekir. Büyüme için gerekli ışık spektrumu üründen ürüne değişir ve farklı ışıklar farklı renk spektrumları oluşturur.
Örneğin bir marul yetiştiricisi, aydınlatma için metal halide armatür tercih edebilir; çünkü ürünü domates gibi çiçek açan bir ürün değildir.
Diğer yandan domates gibi çiçek açan bitkileri yetiştiren üreticiler, yüksek basınçlı sodyum veya tam spektrumlu LED armatürlere ihtiyaç duyacaktır. Son Led’lerin renk spektrumu, ürünlerin büyüme aşamasına göre ayarlanabildiğinden veya değiştirilebildiğinden, akıllı aydınlatma uygulamalarında diğer ürünlere göre daha iyi çalışır. Bu Led’lerde ışık yoğunluğu büyümenin çeşitli aşamaları için kısılabilir.
Aydınlatma seçildikten sonra, yetiştiricilerin sera aydınlatma planlarını oluşturma zamanı gelir. Bir aydınlatma planının, belirli sera aydınlatma deneyimine sahip bir sera uzmanı tarafından tasarlanması gerektiğine dikkat etmek önemlidir.
İlgili Ürünler
Burada hesaba katmanız gereken 3 faktör vardır!
Bir sera aydınlatma planı tasarlanırken dikkate alınması gereken birçok faktör vardır. GrowSpan Greenhouse Structures'da sera uzmanı olan Adrian Valois, yetiştiricilerin aydınlatma planlarını oluştururken akıllarında tutmaları gereken üç önemli hususa değiniyor.
“Düşünmeniz gereken ilk şey mahsulünüzdür. Gelişmek için ihtiyaç duydukları doğru ışık spektrumu söz konusu olduğunda, farklı mahsullerin çok özel ihtiyaçları vardır” diyor Adrian Valois.
"İkincisi, kullanılan her bir aydınlatma armatüründen alınan verimi en üst düzeye çıkarabilmeniz için, ürünleriniz için bir düzene sahip olmanız gerekir.”
“Üçüncüsü, her ışık için doğru watt değerine ve kapsama alanına sahip olmanız gerekir.”
Seranın düzeni aydınlatma planı üzerinde büyük bir etkiye sahiptir, bu nedenle yetiştiriciler iyi bir ürün düzenine sahip olarak her ışığın verimini en üst düzeye çıkarmaya çalışmalıdır. Örneğin,ürünler 3x3 metrelik bir alan yerine 2x2 metrelik bir alanda yetiştirilebilirse, yetiştiriciler aydınlatma altında, 10 yerine 25 bitkiye sahip olabilirler.
Bitkilerin ve ekipmanların sera boyunca nasıl yerleştirildiğine bağlı olarak, gölgeleri azaltmak ve mahsullere mümkün olan en verimli ve etkili şekilde maksimum miktarda düzgün ışık sağlamak için aydınlatma yerleşiminin ayarlanması gerekir.
Seranın etrafındaki ekipman ve hatta aydınlatma armatürlerinin kendileri, sera içinde bulunan ekinlerin üzerine gölge düşürebilir ve bitkilerin alacağı ışığı sınırlayabilir. Sera içindeki aydınlatma doğru şekilde asılmaz ise, kirişler bitki üzerinde gölgeler oluşturabilir.
Tarımsal üretimde aydınlatma planı oluşturulurken, ışık yoğunluğu çok önemlidir. Her bir bitki farklı ışık yoğunluğuna ihtiyaç duyar. Her bir bitki için çok yüksek yada çok düşük ışık yoğunluğu zararlı olabilir. Bitkiler için mükemmel ışık seviyelerinin ve doğru ışık kapsamının bulunması, bitkilerin gelişmesini sağlayacaktır.
“Işık yoğunluğu armatür sayısından daha önemlidir. Doğru ışıkla, daha fazla kapsama alanı sağlanarak daha az armatüre ihtiyaç duyulacaktır.” diyor Valois.
Dikkate alınması gereken bir diğer faktör, aydınlatma armatürlerinin yaydığı ısıdır. Bazı mahsuller ilave ısıdan faydalanabilir ve bu da yetiştiricilerin ısıtma maliyetlerinde bir miktar tasarruf sağlayabilirler. Diğer mahsuller, özellikle sera zaten daha sıcak bir ortamda bulunuyorsa, ısıya ihtiyaç duymayabilir. Yetiştiriciler, aydınlatma planlarını tasarlarken ekinlerinin hangi sıcaklıklarda geliştiğini ve aydınlatma seçimlerinin ne kadar ısı yaydığını göz önünde bulundurmalıdır.
Valois, “sera içindeki aydınlatmalar, soğuk aylarda üreticinin ihtiyaç duyduğu ısıyı sağlamaya yardımcı oluyor.” diyor. Özellikle yüksek basınçlı sodyum ve metal halide armatürler, seranızın içindeki ısıtma maliyetlerin düşmesine yardımcı olacaktır.
Farklı sera örtüleri, farklı ışık geçirgenlik oranlarına sahiptir. Bu nedenle yetiştiriciler aydınlatma planlarını oluştururken sera örtü malzemelerini dikkate almalıdır.
Düşük ışık iletim hızına sahip sera örtüsü olan bir sera, daha yüksek ışık iletim hızına sahip sera örtüsü olan bir seraya göre daha fazla aydınlatma gereksimine ihtiyaç duyabilir. Yetiştiriciler ayrıca sera örtülerinin ısı tutma özelliklerini göz önünde bulundurmalıdır. Yüksek ısı tutma kapasitesine sahip olan örtüler, aydınlatmadan gelecek olan ısıyı da sera içinde tutarak, seranın içinin daha da ısınmasını sağlayacaktır.
Bir aydınlatma planı oluştururken, yetiştiriciler ileriyi görmeli ve operasyonlarının olası büyümesinin düşünmelidir. Bunu en başından akılda tutmak, büyüme sürecini, daha kolay hale getirecektir.
Valois, "Bir üretici büyüyorsa, bunu yaparken her bir aydınlatma armatürünün kapsamını aklınızda bulundurun" diyor. "Bu, doğru miktarda büyürse yetiştiricilere çok para kazandırabilir."
Kapsamlı bir aydınlatma planında, bitkilerin sağlıklı büyümesi için, ışığın eşit dağılımını sağlanırken, seranın ve ekinlerin de her yönü dikkate alınır. Ancak tüm bu faktörler dikkate alındığı zaman, verimli, etkili ve gelişen bir büyüme için mükemmel bir aydınlatma planı tasarlanabilir.