Turunçgilde Bitki Besin Maddesi Düzensizlikleri

Bu içerik, Turunçgil zirai mücadelesinin bir parçasıdır. Bu kategorideki tüm mücadele yöntemlerini ulaşmak için buraya tıklayabilirsiniz.

Demir noksanlığı (kloroz)

Tanımı ve belirtileri

Demir eksikliği; demir elementinin toprakta yetersiz veya alınabilecek formda olmaması, toprak yapısının ağır bünyeli ve taban suyunun fazlalığı nedeniyle köklerin yeterince havalanmaması, toprakta (kireç miktarı, nem oranı, azot, fosfat, çinko, bakır ve mangan gibi.) bulunan besin elementleri dengesinin çeşitli sebeplerden dolayı bozulması halinde ortaya çıkmaktadır. Demir, bitkilerde klorofil gibi önemli bileşiklerin yapı taşını oluşturur ve bitkide yeterli düzeyde olmaması sonucu kloroz
(sarılık) ortaya çıkar.

Damarların yeşil kalarak, damar aralarının sarıdan sarımsıbeyaza kadar değişen renk açılmaları demir noksanlığının tipik belirtisidir (Şekil 164). Kloroz belirtileri meyve ağaçlarının genç yapraklarında hafif sarılıkla başlar. Toprak ve hava koşullarına bağlı olarak genç yapraklarda başlayan klorotik belirtiler, yaşlı yapraklarda hızla yayılır. Hastalık ilerledikçe yaprakların kenarlarında kırmızımtrak ve kahverengi kurumalar görülür ve çoğu kez yaprağın tüm çevresini kaplar. Hızla sararan ve nekroze olan yapraklar zamanla dökülürler. Kloroza yakalanmış ağaçlar
hemen kurumaz. Ancak sarılık ve yaprak dökümü sonucunda asimilasyon alanı azalan bitkinin fızyolojik dengesi bozulur. Gelişme yavaşlar, çiçeklenmeyi olumsuz yönde etkileyerek verimin düşmesine neden olur ve önlem alınmazsa kuruma görülür. Bu nedenle hastalık özellikle bazik karakterli toprak yapısına sahip yörelerde meyve ağaçlarının doğrudan ürününü etkilemesi nedeniyle büyük ekonomik öneme sahiptir.

Demir elementinin noksanlığından kaynaklanan belirtileri, diğer belirtilerle karıştırmamak için yaprak ve toprak analizi yaptırılması gerekir.

Tüm bitkilerde kloroz görülebilmektedir. Elma, armut, şeftali, kiraz, vişne, ayva, turunçgil, asma, antepfıstığı ve çilek demir noksanlığına en duyarlı bitkilerdir.

Demir noksanlığı Mücadelesi

Kültürel önlemler

• Bahçe kurulmadan önce kesinlikle toprak ve sulama suyu analizleri yaptırılmalı; hastalığın oluşumuna uygun ağır ve çok kireçli topraklarda bahçe kurulmamalıdır.
• Toprak karakterine göre, sulama aralıkları çok iyi belirlenmeli; taban suyu yüksek bahçelerde drenaj kanalları açılmalı ve su seviyesi istenilen düzeyde tutulmalıdır.
• Organik maddece zayıf, ağır ve bazik karakterli topraklarda bol ahır gübresi kullanılmalıdır.
• Fazla ışık klorozu artırdığından, aşırı güneşlenmeyi engelleyecek şekilde budama yapılmalıdır.

Kimyasal Mücadele

Uygulamalar kloroz belirtisi görülünce toprak ve yaprak uygulaması şeklinde iki değişik biçimde yapılır.

Toprak Uygulaması

Ağaçlarda, her ağacın taç izdüşümünde, toprak yüzeyinde 20-50 cm genişliğinde ve 10-15 cm derinliğinde çevresel karık açılır. Preparat bu alana kuru olarak homojen şekilde serpilir veya ağaçların büyüklüğüne göre 1-4 teneke suda eritilerek sulama şeklinde uygulanır. Uygulamadan sonra, çevredeki toprakla, uygulama yapılan kısım kapatılır. Daha sonra normal sulama yapılır.

Yaprak uygulaması

Demir noksanlığı belirtisi gösteren bitkilerde, birinci. uygulama çiçek taç yapraklarının dökülmesinden 1-2 gün sonra yapılır. Klorozun şiddetine göre 10-15 gün aralıklarla 2-4 kez tekrarlanır. Kloroz durumu bilinmeyen bitkiler ise, kloroz belirtisi görülür görülmez aynı aralıklarla uygulama yapılır. Günün sıcak saatlerinde uygulama yapılmamalıdır.