Tütün Üretiminin Sonuna Yaklaşılıyor mu?

Merhaba, yıllardır dile getirilmeyen tütün üreticilerinin durumu nedir? Ben kısaca size anlatayım, 2002 yılında tütün alımı TEKEL’den alınıp özel sektöre bırakılmasıyla tütün üretimi azalmıştır. Bu durum, köyden kente göçü arttırmış, üreticiler sözleşmeli tarımdan da memnun kalmayınca birkaç firmaya bağlı kalmışlar bunun sonucu olarak tütün satış fiyatları düşmüştür.

Tütün üretiminde nispi kârın 1.22 olduğu ve 1 kg tütünün maliyeti 11.43 TL satış fiyatı ise 13.92 TL olarak hesaplanmıştır. Devletin üreticilere destek vermemesi, tütün yetiştiriciliğinde örgütlenmenin yetersiz oluşu katalizör etkisi yaratarak uzun yıllar dünya pazarlarında yüksek kalitesi ile “Türk Tütünü” olarak şöhret kazanmış ve Amerikan Blend tipi sigara harmanlarının vazgeçilmez temel yapısı olan tütünümüzü bitirme noktasına kadar getirmiştir.

Bugün dünyanın 128 ülkesinde değişik kalite ve özelliklere sahip tütün tarımı yapılmaktadır. Türkiye’de üretilen tütünlerin yaklaşık % 96’lık kısmı “Türk Tütünü” kalanı ise Virginia, Burley, Puro,Tömbeki ve Hasankeyf tütünleridir.

1980 sonrası uygulanan neoliberal politikalarla Türk tütüncülüğünün kaderi de değişmeye başlamıştır. İthalat rejiminde yapılan değişiklikle pek çok yabancı menşeli tüketim maddesi iç piyasaya girmiştir 1984 yılına kadar sadece yerli tütünden tekelce imal edilen sigaraların satışı yapılırken 1981 yılında 1177 sayılı tütün ve tütün tekeli kanununda yapılan değişikliklerle yabancı sigara ithalatına başlanmıştır. Bu yasayla birlikte 1984 yılında 270 tonla başlayan yabancı sigara ithalatı daha sonra Amerikan tipi Virginia ve Burley tütünlerinin ithalatı ile devam ederek 1986 yılında çıkan bir yasayla ülke içinde sigara imalatına dönüşmüştür yabancı sigara şirketlerinin Türkiye’de fabrika kurarak imalata geçmeleri ile birlikte sigarada monopol yapı sona ermiştir.