Tarım ve Orman Bakanlığı
T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı
Ziraai Mücadele Teknik ve İdari Müdürlüğü

Turunçgil Yaprak Bitleri

Zararlı Mücadelesi
25 Aralık Cumartesi
Turunçgil Yaprak Bitleri Mücadelesi & İlaçları
Özet
Turunçgil Yaprak Bitleri için kültürel önlemleri, doğal düşmanları, biyolojik, fiziksel ve kimyasal mücadele yöntemlerini öğrenin.
0
Paylaş

Tanımı, yaşayışı ve zarar şekli

Erginlerin kanatlı ve kanatsız formları vardır. Türlere göre siyah, yeşil ve gri renkte olup 1,5-2,5 mm büyüklüğündedirler. Genellikle abdomen üzerinde, uzunluk ve şekilleri türlere göre değişen corniculus adı verilen tatlımsı madde salgılamaya yarayan bir çift tüp şeklinde çıkıntı bulunur (Şekil 70a).

Eşeyli yada eşeysiz olarak çoğalabilirler. İlkbaharda döllemsiz çoğalarak koloniler oluştururlar, 25°C de haftada bir döl verirler. Yaz aylarında sıcaklık 40°C’ye ulaştığında doğal ölümler artar ve yoğunlukları azalır.

Turunçgillerin taze yaprak ve sürgünlerinde emgi yaparak zararlı olurlar. Emgi sonucu yapraklar kıvrılıp küçülür ve dolayısıyla gelişmeleri engellenir. Ayrıca çıkarmış oldukları tatlımsı madde nedeniyle fumajine neden olurlar (Şekil 70b). Yaşlı ağaçlarda genellikle fazla yoğunluğa ulaşamadıklarından zararı önemsizdir. A. gossypii, turunçgil yapraklarında kıvrılmaya neden olmaz. A. spiraecola ve T.auranti ise kıvrılmalara neden olur (Şekil 70c). Bazı Yaprak Bitleri, Turunçgillerde Tristeza hastalık etmeni virüslerin de taşıyıcısıdır.

Turunçgil Yaprakbiti zararı sonucu yapraklarda kıvrılmalar
Şekil 70. Turunçgil siyah Yaprak Biti b) Yaprak Biti zararı c) Yaprak Biti zararı sonucu yapraklarda kıvrılmalar

Doğal düşmanları

Ülkemiz turunçgil bahçelerinde 50’ye yakın doğal düşmanı saptanmıştır. Tespit edilen doğal düşmanlardan parazitoitler ve predatörler aşağıda verilmiştir.

Parazitoitler

  • Lysiphlebus confusus T.-E. (Hym.: phididae)
  • Lysiphlebus fabarum (Mars) (Hym.: phididae)
  • Aphidius colemani V. (Hym.: phididae)
  • Trioxys angelicae Hal. (Hym.:Braconidae)
  • Binodoxys angelicae (Hym.:Braconidae)
  • Phachyneuron aphidis Bouche (Hym.:Pteromalidae)
  • Aphidaencyrtus aphidivorus Mayr. (Hym.:Encyrtidae)
Turunçgil Yaprak Bitleri'nin doğal düşmanları
Şekil 71. a) Coccinella septempunctata. b) Coccinella septempunctata larvası c) Coccinella septempunctata pupası d) Chrysoperla carnea ergini

Predatörler

  • Chrysoperla carnea Steph. (Neu:Chrysopidae)
  • Chrysoperla prasina (Burmeister) (Neu:Chrysopidae)
  • Exochomus quadripustulatus L. (Col.:Coccinellidae)
  • Coccinella septempunctata L. (Col.:Coccinellidae)
  • Propylaea quatuordecimpunctata L. (Col.:Coccinellidae)
  • Scymnus spp. (Col.:Coccinellidae)
  • Synharmonia conglobata (L.) (Col.:Coccinellidae)
  • Adalia decempunctata (L.) (Col.:Coccinellidae)
  • Campyloneura virgula (H.S.) (Hem.: Lygaeidae)
  • Heterotoma dalmatinum Wgn. (Hem.: Lygaeidae)
  • Syrphus balteatus Deger (Dip.:Syrphidae)
  • Melanostoma mellimum (L.) (Dip.:Syrphidae)
  • Aphidoletes aphidimyza Rond (Dip.: Cecidomyidae)

Turunçgilde zararlı Yaprak Bitleri'nin doğal düşmanlarına örnek olarak Coccinella septempunctata (Şekil 71a, b, c), Chrysoperla carnea (Şekil 71d ve 72a), Heterotoma dalmatinum (Şekil 72b) ve Campyloneura virgula (Şekil 72c)’da verilmiştir.

İlgili Ürünler

Turunçgil Yaprakbitlerinin doğal düşmanları
Şekil 72. Chrysoperla carnea larvası b) Heterotoma dalmatinum ergin bireyi c) Campyloneura virgula ergin bireyi

Turunçgil Yaprak Bitleri Mücadelesi

Kültürel Önlemler

Mücadelesinde başarılı olabilmek için bahçedeki yabancı otlar temizlenmeli, ayrıca gereğinden fazla azotlu gübre kullanılmamalıdır.

Biyolojik Mücadele

Turunçgillerde etkili ve çok sayıda doğal düşmanı bulunmaktadır. İlkbahar başlangıcında çıkan ve hızla çoğalan Yaprak Bitleri'nin arkasından gelen yararlılar, yaz başlarına kadar zararlıyı baskı altına alırlar. Faydalı türlerin varlık ve etkinliklerini artırmak için öneri dışı ilaç kullanılmamalıdır.

Kimyasal Mücadele

İlaçlamaya karar vermeden önce bahçedeki zarar oranları ve türler belirlenmelidir. İlkbaharda ağaçlar kontrol edilmeli ve ağaç başına ortalama 15’ten fazla sürgün bulaşıksa bahçedeki parazitoid ve predatörlere etkisi az olan spesifik afisitler kullanılmalıdır. Genel olarak ilaçlamalardan kaçınılmalı veya nokta ilaçlama yapılmalıdır. Pirimicarb etkili maddeli ilaçlar A. gossypii’ye karşı etkisizdir. Yaz aylarında ilaçlamalardan kesinlikle kaçınılmalıdır. Zararlının mücadelesinde kullanılacak bitki koruma ürünleri aşağıda verilmiştir.

Turunçgil Yaprak Bitleri İçin Kullanılabilecek İlaçlar

Etkili madde adı ve oranı(%) Formülasyon tipi Doz (100 litre suya) Son ilaçlama ile hasat arası   süre (gün) Etki mekanizması*
Güvenli olarak tavsiye edilen ilaçlar
Pirimicarb % 50 WP-WG 30 g (T. aurantii, A. citricola, M. persicae ve A. craccivora) 21 1A
Spirotetramat 100 g/l SC 75 ml (Pamuk yaprak biti,   Turunçgil yeşil yaprakbiti) 14 23
EK5 - Turunçgil Yaprakbitleri için kullanılabilecek ilaçlar. *Pestisitlere karşı direnç gelişimini azaltmak için birbiri ardına yapılacak uygulamalarda etki mekanizması sütununda yer alan farklı harf ya da rakama sahip aktif maddelerin seçilmesine özen gösterilmelidir.

Kaynaklar

Bu makale, T.C. GIDA TARIM VE HAYVANCILIK BAKANLIĞI’ndan alınmıştır. İçerikte hiçbir değişiklik yapılmamıştır.

Orijinal Makale

Ali ÖZTOP, Dr. Abdullah YILMAZ, Dr. Mehmet KARACAOĞLU,Dr. Adalet HAZIR, Dr. Melike YURTMEN, Ali KARATAŞ, Dr. Münevver KODAN, Bengi TOPKAYA KÜTÜK, Nuri ARI, Bilgin GÜVEN, Dr. Öncül K. CANER, Dr. Ercan CANIHOŞ, Selda ÇALIŞKAN, Fatih TOLGA, Dr. Serdar EYMİRLİ, İlker KURBETLİ, Dr. Yasemin SABAHOĞLU (2017). Turunçgil Entegre Mücadele Teknik Talimatı. Ankara: T.C. GIDA TARIM VE HAYVANCILIK BAKANLIĞI