Asma Gövde Çukurlaşması Virüs Hastalığı

Tanımı, yaşayışı ve belirtileri

Asmalarda görülen gövde çukurlaşma hastalığına 7 farklı virüs neden olmaktadır. Ülkemizde bu virüslerden Grapevine virus A, Grapevine virus B ve Grapevine rupestriss tem pitting associated virus (GRSPaV) saptanmıştır. Virüs asmanın bünyesinde sistemik olarak yer alır. Hastalık, asmanın tüm kültür ve yabani formlarında (Vitis spp.) aşıyla taşınmaktadır. Etmenlerin bazıları unlubitlerle (Planococcus ficus ve Planococcus citri) de taşınmaktadır.

Enfekteli asmalarda göze çarpan ilk belirtiler, bitkilerde gelişme durgunluğu, baharda gözlerde geç uyanma, sürgünlerde zayıf gelişmedir. Bu hastalık asmanın odunsu kısmındaki belirtiler ile karakterize edil ir. Aşı yerinde anaç ve kalem uyuşmazlığına benzer şişkinlikler meydana gelir, kalem anaca göre daha geniş çaptadır (Şekil 115a). Gövdede kabuk dokuda kavlamalar meydana gelir, aşı noktasındaki kabuk soyulduğunda odun yüzeyinde görülen yiv benzeri oluşumlar düzgün olmayıp, girintili çıkıntılıdır (Şekil 115b). Kabuğun iç tarafında ise çivi benzeri çıkıntılar görülmektedir. Bu durum hastalığın en tipik belirtisidir. Bu belirtiler genellikle kabuk soyulmadan fark edilmez. Şiddetli enfeksiyonlarda ise, konukçuya bağlı olarak bu yivler çok daha yoğun ve derindir. Anaç ve kalem kombinasyonu arasındaki ilişkiye bağlı olarak odunsu dokulardaki belirtilerin şiddeti değişebilir. Hastalık asmalarda gözle görülebilir bir bodurluğa neden olur. Enfekteli asmaların yaprakları daha ufak olup, meyve verimi az ve salkımları ufaktır. V. vinifera ve asma anaçlarının çoğu bu hastalığa karşı hassastır. Aşısız asmalarda ve anaçlarda hastalık latent halde bulunmakta olup aşılı asmalarda belirtiler ortaya çıkmakla birlikte nadiren de olsa latent enfeksiyonlar görülebilmektedir.

Asmanın tüm kültür ve yabani formları (Vitis spp.) hastalığın konukçularıdır.

Asma Gövde Çukurlaşması Virüs Hastalığı Mücadelesi

Kültürel Önlemler

• Virüsten ari sertifikalı fidan kullanılmalıdır.
• Hastalıklı asmalardan üretim amaçlı materyal alınmamalıdır.
• Hastalıklı anaç ve asmalar derhal sökülmelidir.
• Vektörü olan unlubitlere karşı mücadele edilmelidir.
• Hastalığa karşı dayanıklı çeşitler kullanılmalıdır.