Domateste Bakteriyel Benek

Tanımı, Yaşayışı ve Hastalık Belirtileri

Hastalık etmeni bir bakteri olup, gelişme sıcaklığı optimum 24-30°C’dir. Etmen tohumla taşınabildiği gibi, toprakta hastalıklı bitki artıkları üzerinde saprofitik olarak 1-2 yıl canlılığını koruyabilir. İlk enfeksiyon bulaşık tohum veya bitki artıkları bulunan toprak ile başlayabilir. Hastalık serin ve nemli havalarda artış gösterir. Sıcak havalarda ise hastalık gelişimi durur.

Sekonder bulaşmalar bitkide herhangi bir nedenle açılmış yaralardan (koltuk alma, kırılma vb.) veya doğal açıklardan olur. Hastalığın yayılmasında su damlacıkları önemli rol oynar. Fide döneminde fidelerin yaprak ve gövdesinde lekeler görülmekte ve bazen bu lekeler yayılarak fidenin kurumasına yol açmaktadır (Şekil 99a). Yapraktaki lekeler önceleri küçük, yuvarlak, koyu renkli ve sınırsızdır. 1-3 mm çapında olan bu lekelerin çevresinde genellikle sarı renkli hale görülür (Şekil 99b).

Lekeler zamanla birleşerek yaprakta deformasyona ve kurumalara yol açan büyük nekrotik alanlar meydana getirir. Ana gövde ve buna bağlı olan dallarda, yaprak ve çiçek saplarında uzunca ve yüzeysel lekeler görülür (Şekil 101). Çiçeklerdeki lekeler yapraklardaki kadar belirgin değildir. Ancak bu lekeler meyve tutumunu etkileyerek büyük ürün kayıplarına yol açabilir.

Meyvelerde ise çapları 1 mm’yi geçmeyen toplu iğne başını andıran püstüller şeklinde siyah renkli yüzeysel kabarcıklar oluşur (Şekil 102).

Domateste Bakteriyel Benek Hastalığının Mücadelesi

Kültürel Önlemler

• Üretimde sertifikalı tohum ve fideler kullanılmalı,
• Fide döneminde belirti gösteren bitkiler seraya şaşırtılmamalı ve imha edilmeli,
• Seralarda havalandırmaya özen gösterilmeli ve aşırı nem birikimi önlenmeli,
• Enfekteli bitki artıkları imha edilmeli,
• Etmenle bulaşık seralarda en az 1 yıllık ekim nöbeti uygulanmalıdır.

Kimyasal Mücadele

Yeşil akşam ilaçlamaları fidelikte veya serada hastalık görülür görülmez, fide döneminde haftada bir, serada ise 8-10 gün ara ile 2-3 uygulama yapılmalıdır. Hastalığın seyrine göre uygulama sayısı arttırılabilir. Fide ve sera döneminde yapılacak olan yeşil akşam ilaçlamaları kaplama olarak yapılmalı ve ilaçsız alan kalmamasına özen gösterilmelidir. Bitki yüzeyinde ıslaklık söz konusu ise bitkilerin yüzeyi kuruduktan sonra ilaçlama yapılmalıdır.

Kimyasal mücadelesinde kullanılacak ilaçlar ve dozları aşağıda verilmiştir.

Domates Bakteriyel Benek için kullanılabilecek ilaçlar.

Etkili madde adı ve oranı (%)	Formülasyon tipi	Doz (100 litre suya)	Son ilaçlama ile hasat arası süre (gün)	Etki mekanizması*
Geçici olarak tavsiye edilen ilaçlar
Bakır oksiklorid %50	WP	400 g	14	M1
Bakır hidroksit %50	WP	250g/da	7	M1
Yağ ve rosin asitlerinin bakır tuzları 51.4 g/	EC	200ml/da	7	M1
Basic cooper sulphate %52.5	WP	400 g	14	M1