Tarım ve Orman Bakanlığı
T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı
Ziraai Mücadele Teknik ve İdari Müdürlüğü

Ayçiçeğinde Makaslı Böcek

Zararlı Mücadelesi
25 Aralık Cumartesi
Ayçiçeğinde Makaslı Böcek Mücadelesi & İlaçları
Özet
Ayçiçeğinde Makaslı Böcek için kültürel önlemleri, doğal düşmanları, biyolojik, fiziksel ve kimyasal mücadele yöntemlerini öğrenin.
0
Paylaş

Tanımı ve Yaşayışı

Makaslı böcek ergini mat siyah renklidir. İri ve uzunca olan baş, geniş ve kabarık olan protoraks içine girmiş gibidir. Ağız parçaları güçlü bir yapıya sahiptir. Protoraksı köşeli ve dikdörtgen biçiminde, abdomeni vücut uzunluğunun yarısı kadar uzunluğa sahip olup ucu kıvrık ve oval şekillidir. Protoraks ve abdomende çizgi, oyuk ve leke bulunmamaktadır. Vücuda göre narin yapılı olan bacaklar siyah ve kahve renkli tüylüdür. Vücut uzunluğu 15-20mm’dir.

Makaslı böcek ergini
Makaslı böcek ergini

Larva iri, tombul ve sarımsı beyaz renklidir. Yumurta ise beyaz renkli ve 4-7 mm uzunluğundadır.

Erginler, 50-60 cm derinlikte ve 2.0-2.5 cm çapında dik bir galeriyle toprak yüzeyine açılan yuvalarında kışı geçirirler. Genellikle mart ortalarında bu derinlikteki toprak sıcaklığının 10°C olması ile birlikte toprak yüzeyine çıkarlar. Ergin, 15-20 cm uzunluğunda ve meyilli bir tünel açarak yeni yuvasını oluşturur. Yuvayı yaparken çıkan toprağı galeri ağzına çıkarıp yaydığı için yuvalar kolayca fark edilir. Bu yuvalarda 1–1.5 ay süre ile tek başlarına yaşayan erginler, akşamüzeri yuvadan çıkarak beslenirler.

Erginler nisan sonuna doğru çiftleşmeye başlarlar ve yuvalarda dişi ile erkek çiftler birlikte bulunurlar. Bu arada toprağın yapısına göre 50-60 cm derinliğe inerek yeni yuvalarını yapmaya başlarlar. Ana galeriye dik olacak şekilde kısa ve yatay galeriler oluştururlar. Bu galerilerin ucuna ceviz büyüklüğünde birer larva odası yaparlar. Bu odalara çeşitli bitkilerden kestikleri bitki parçalarını depo ederler. Dişi, her larva odasının ağzına birer yumurta bırakır. Yumurtlama periyodu mayıs başında başlar ve 1.5 ay kadar devam eder.

Yumurta 9-11 günde açılır, çıkan larva 1-2 gün çamurla beslendikten sonra larva odasına girerek depo edilen besinlerle 25-30 gün beslendikten sonra çamurdan yapılmış bir kılıf içinde pupa olur. Pupa süresi 20-25 gündür. Yeni nesil erginler ertesi yılın mart ayına kadar bu odalarda hareketsiz kalırlar. Yılda bir döl verir.

İlgili Ürünler

Zarar Şekli, Ekonomik Önemi ve Yayılışı

Kışlama yerinden çıkan erginler ayçiçeğine geçmeden önce yabancı otlarla beslenirler. Ayçiçeği ekimi için tarla hazırlanırken mevcut yabancı otlar ortadan kaldırıldığından yeni çimlenen ayçiçeklerinde zararlı olmaya başlar. Zararlı toprak yüzeyine yakın bir yerden kestiği ayçiçeklerini yuvasına taşır. Bu nedenle zararın fazla olduğu yıllarda ekimin tekrarlanması gerekebilir.

Konukçuları

Ayçiçeği, mısır, buğday, arpa, fasulye, bezelye, soğan başlıca konukçularıdır. Ayrıca, meşe ağaçları ve asma sürgünlerinde de beslendikleri bilinmektedir.

Doğal Düşmanları ve Etkinlikleri

Ülkemizdeki doğal düşmanları bilinmemektedir.

Mücadelesi

Kültürel Önlemler

  • Erginlere besin kaynağı olacağından mart ortalarında tarlalardaki yabancı otlar temizlenmelidir.
  • Tarla mümkün olduğu kadar derin sürülmelidir.

Kimyasal Mücadele

İlaçlama zamanı

Ayçiçeği çıkışını takiben, sabah çiğ kalktıktan sonra veya akşamüzeri yapılan sayımda tarlanın köşegenleri doğrultusunda yürünerek her 25-30 m’de bir olmak üzere m2’de bulunan ergin sayısı en az 2 adet veya en az 14 adet kesilmiş bitki görüldüğünde ilaçlı mücadeleye karar verilir. Ayçiçeğinin çıkış sonrası yüzey ilaçlaması yapılabileceği gibi, mayıs ayından önce yuva ağzı ilaçlaması da yapılabilir.

Kullanılacak Bitki Koruma Ürünleri ve Dozları

Bakanlığın “Bitki Koruma Ürünleri Veri Tabanı" ile "Bitki Koruma Ürünleri Veri Tabanı Mobil Uygulaması” nda yayınlanan ve tavsiye edilen bitki koruma ürünü kullanılır.

Kullanılacak Alet ve Makineler

Yüzey ilaçlaması için tarla pülverizatörü veya sırt pülverizatörü kullanılır.

İlaçlama Tekniği

İlaçlamalar sabah erken veya akşam geç saatlerde, rüzgârsız bir havada yapılmalıdır.