Patates Çizgi Virüsü

Tanımı, Yaşayışı ve Hastalık Belirtileri

PVY tarafından oluşturulan hastalık “Şiddetli Mozaik”, “Çizgi” ve “Patates Damar Bantlaşması Mozaik” hastalığı olarak bilinmektedir. Virüsün YC (stipple streak strain), Yo (common strain) ve YN (tobacco veinal necrosis strain) olmak üzere üç ırkı mevcuttur.

Virüs enfekteli bitki bünyesinde sistemik olarak bulunmaktadır. PVY’nin 50’den fazla yaprak biti türü ile taşındığı saptanmıştır. En önemli vektörleri Myzus persicae ve Aphis nasturti’dir. Diğerleri ise; Aphis fabae, Myzus (Nectarasiphon) certus, Rhopalosiphum insertum, Macrosiphum euphorbiae’dir. Vektör bünyesinde
enfeksiyon yeteneğini çabuk kaybeden virüsün esas yayılması, yaprak bitlerinin kanatlı formları ile olmaktadır.

Bunun yanı sıra, mekanik olarak da taşınmaktadır. 4 familyaya bağlı 41 bitki türü PVY’nin doğal konukçuları arasında yer almaktadır. Patates, domates, tütün ve biber en önemli konukçularıdır. Bunların yanı sıra birçok yabancı ot da virüsün konukçuları arasında yer almaktadır.

Hastalık belirtileri virüsün ırkına, çeşitlerin duyarlılığına, enfeksiyon anında bitkinin hangi gelişme döneminde olduğuna ve çevre koşullarına bağlı olarak değişkenlik gösterir. Genel olarak enfekteli yapraklar üzerinde hafif beneklenme, mozaik ve şekil bozukluğu görülür. Mozaik ve beneklenme belirtileri sıcaklık 38°C’nin üzerine çıktığı zaman maskelenmektedir.

Enfeksiyondan sonra oluşan yapraklarda ise; hafif kıvırcıklaşma, şekil bozukluğu ve beneklenme görülür. İleri aşamalarda, yapraklarda aşağıya doğru kıvrılmalar da gözlenir. Bitki gövdesinde, mor renkte çizgiler oluşur. Meyvelerde ise herhangi bir belirti tipi gözlenmez. Bitkide bodurlaşma ve dolayısıyla üründe azalma söz konusudur. Yaprak ayasının üst ve alt kısmında koyu kahverengi nekrotik lekeler oluşur (Şekil 114).

Patates Çizgi Virüsü Mücadelesi

Hastalığa dayanıklı ya da tolerant çeşitleri seçmek hastalıktan korunmada oldukça yararlıdır.

Diğer mücadele yöntemleri için lütfen aşağıdaki içeriğe bakınız.

İlgili İçerik: Seralarda Virüs ve Benzeri Hastalıklarla Mücadele Etmenin Yöntemleri