Buğdayda Yaprak Bitleri

Tanımı, Yaşayışı ve Zarar Şekli

Hububatta zarar yapan önemli yaprak biti türleri şunlardır:

• Rus buğday yaprakbiti, Diuraphis noxia (Kurdjumov) (Şekil 36)
• Yulaf yaprakbiti, Sitobion avenae (F.)
• Mısır yaprakbiti, Rhopalosiphum maidis (Fitch)
• Ekin yaprakbiti, Rhopalosiphum padi (Linnaeus) (Şekil 36)
• Tahıl yaprakbiti, Schizaphis graminum (Rondani)
• Gül-ekin yaprakbiti, Metopolophium dirhodum (Walker)
• Şeftali yaprakbiti, Myzus persicae Sulzer
• Mısır esmer yaprakbiti, Sipha maydis Passerini, S.elegans Guercio

Yaprak bitlerinin ergin ve nimfleri buğdayda yaprak ve başaklarda büyük koloniler meydana getirerek bitki öz suyunu emmek suretiyle zarar yaparlar. Emgi sonucunda bitki zayıflar, gelişme durur, tanenin olgunlaşması engellenerek buruşmasına ve kurumasına neden olurlar. Ürünün verimi azalır, kalitesi bozulur ve bitki kurur.

Beslenmeleri esnasında salgıladıkları zehirli maddeler yüzünden bitkilerde anormal büyümeler ve şekil bozukluklarına neden olarak gelişmeyi engellerler. Genel olarak şekil bozukluğu, yaprakların kıvrılması ile kendini gösterir. Virus taşımak ve bulaştırmak suretiyle birçok bitki virus hastalıklarının bulaşmasına neden olurlar. Salgıladıkları tatlımsı maddeler, üzerinde fumajine sebep olan mantarlar gelişerek bitkide özümleme ve solunuma engel olurlar.

Doğal Düşmanları

Buğday tarlalarında sorun oluşturan yaprak bitlerinin parazitoit ve predatör listesi:

Predatörler

• Coccinella septempunctata (L.) Col.:Coccinellidae
• C. undecimpunctata (L.) Col.:Coccinellidae
• Adalia bipunctata (L.). Col.:Coccinellidae
• Adalia fasciatopunctata revelierei Mulsant Col.:Coccinellidae
• Semiadalia undecimnotata Schneider Col.:Coccinellidae
• Adonia variegata (Goeze) Col.:Coccinellidae
• Scymnus apetzi Mulsant Col.: Coccinellidae
• S. rubromaculatus (Goeze) Col.:Coccinellidae
• S. bivulnerus Capra-Fursch Col.:Coccinellidae
• S. marginalis (Rossi) Col.: Coccinellidae
• S. pallipediformis Günther Col.: Coccinellidae
• S. auritus Thunberg Col.: Coccinellidae
• Nephus nigricans (Weise) Col.: Coccinellidae
• N. bipunctatus (Kugelann) Col.: Coccinellidae
• Exochomus nigromaculatus (Goeze) Col.: Coccinellidae
• Coccinula quatuordecimpustulata L. Col.: Coccinellidae
• C.sinuatomarginata (Felderman) Col.: Coccinellidae
• Brumus octosignatus (Gebler) Col.: Coccinellidae
• Episyrphus balteatus (De Geer) Dip. Syrphidae
• Metasyrphus corollae (F.) Dip. Syrphidae
• Anthocoris sibiricus Rt. Hem. Anthocoridae
• Orius horvathi (Reut) Hem.: Anthocoridae
• Deraeocoris pallens Reut. Hem.: Miridae
• Chrysoperla carnea (Stephens) Neur.: Chrysopidae
  

Parazitoitleri

• Aphidius ervi Haliday Hym.: Aphidiidae
• Ephedrus plagiator (Nees) Hym.: Aphidiidae
• Lysiphlebus fabarum Marshall Hym.: Aphidiidae
• Aphelinus sp. Hym.: Aphelinidae

Buğdayda Yaprak Bitleri Mücadelesi

Kültürel Mücadele

• Hasattan sonra tarla sürülmeli ve tarla içindeki yabancı otlarla mücadele
  yapılmalıdır.
• Akdeniz Bölgesinde ekimler erken yapılmamalıdır.
• Ekim sık yapılmamalı, mümkünse mibzerle yapılmalıdır.
• Ekimden önce tarla tesviyesi yapılmalıdır.
• Tarla içi drenajı iyi yapılmalıdır.
• Özellikle azotlu gübreler gerektiği dozlarda verilmelidir.

Biyolojik Mücadele

Buğday ekili alanlarda yaygın olarak bulunan doğal düşman kompleksi, zararlı popülasyonunu yüksek oranda baskı altında tutmaktadır. Bu nedenle yararlıların yoğun olarak bulundukları buğday tarlalarının ilaçlanmasından kaçınılmalıdır.

Kimyasal Mücadele

Buğday tarlalarında yapılan sayımlar sonucunda bitki başına zararlı ve yararlı yoğunluğu bulunur. Sürveyler haftada 1–2 kez yapılır. Yaprak biti ve doğal düşmanların yoğunluklarına ilişkin sürvey sonuçları dikkate alınarak, ilgili Araştırma Enstitüleri ile Tarım İl Müdürlükleri işbirliğinin çerçevesinde mücadele yapılıp yapılmayacağına
karar verilir.

Bu aşamada resmi olarak önerilen herhangi bir kimyasal preperat bulunmamaktadır. Ancak kimyasal mücadelenin zorunlu olması durumunda kullanılacak preperatla ilgili olarak Araştırma Enstitülerine başvurulmalıdır.