Haziran Böcekleri

Tanımı, yaşayışı ve zarar şekli

Dişiler oldukça büyük olup boyları 40 mm’ye ulaşır. Antenleri küçük ve ucu topuzludur. Erkeğin vücut uzunluğu 28-30 mm, antenleri büyük, yelpaze şeklinde ve 7 parçalıdır. Vücut rengi kırmızımsı kahverengi zemin üzerine küçük odacıklar halinde ve çok sık beyaz pulcuklarla tamamen kaplıdır (Şekil 43a).

Yumurtaları ilk günler mat krem renginde olup zamanla pembemsi krem rengine döner. Yumurtalar bırakıldığında, 2,8-3,0 mm kadardır. Açılmaya yakın hemen hemen iki katı büyüklüğe ulaşır.

Larva büyük, etli, sarımsı renkte olup “C” şeklindedir. Üzeri ince ve seyrek kıllarla örtülüdür. Baş büyük, bal renginde ve öne doğru meyillidir. Toraks kısmında iyi gelişmiş üç çift bacak bulunur, bunları daha çok toprağı kazmak için kullanır. Abdomenin son halkası diğerlerinden daha büyüktür (Şekil 43b). Olgun larva 70-80 mm büyüklüğe ulaşır, toprakta özenle ördüğü bir yuva içinde prepupa ve pupa olur. Pupa ortalama 40-50 mm boyda ve koyu kahve renklidir.

Erginler haziranın ikinci yarısı ile temmuzun ilk yarısı akşamüzeri güneş battıktan sonra uçuşur, çiftleşir ve tekrar toprağa girerler. Çiftleşen dişiler yumurtalarını toprağın 18-20 cm derinliğine gruplar halinde bırakır. Yumurtalar temmuz sonlarına doğru açılır ve çıkan larvalar ilk önce toprağın humusu ile beslenirler.

Ağustos-eylülde ikinci dönem larva olurlar, köklerde beslenmeye başlar ve kışı bu dönemde geçirirler. Martta tekrar beslenmeye başlar, mayıs sonu ve haziranda üçüncü dönem larva olur ve yaz boyunca beslenirler. Kışı istirahat halinde geçirdikten sonra ilkbaharda bir süre zarar yapmaya devam eder. Beslenmeleri sona erince prepupa ve pupa dönemlerini geçirerek ergin olurlar. Genellikle 2-2,5 yılda bir döl verirler.

Haziran böceği larvaları asmanın köklerinde zararlıdır. Özellikle kumlu topraklarda yeni dikilmiş asma çubuklarını ve daha önceden dikilmiş asmaların toprak altı kısımlarını kemirmek suretiyle zarar yaparlar. Kemirilen çubuklar tutmaz. Zarar gören asmalar da zamanla kurur. Özellikle yeni dikilen bağlardaki zararı çok fazladır. Zarar oranı bazı yıllarda % 50-80 olabilir.

Doğal Düşmanları

Ege Bölgesi’nde Haziran Böceği'nin doğal düşmanlarından Scolia sp. (Hym.: Scoliidae) bulunmaktadır. Kuşlar ve karıncalar da doğal düşmanlar arasında önemli yer tutmaktadır. Ancak bunların hiçbirisi zararlının popülasyonlarını azaltacak şekilde etkin olarak bulunmamaktadır.
‍

Haziran Böceği Mücadelesi

Kültürel Önlemler

Haziran Böceği yumurta bırakmak için otlu yerleri tercih ettiğinden bulaşık alanları otlu bırakmamalı, larvaların hareketli olduğu ilkbahar ve yaz aylarında toprak işlenerek yumurta ve larvalar güneş ışınlarının ve predatörlerin etkisine bırakılmalıdır.

Biyolojik Mücadele

Doğal biyolojik mücadeleyi desteklemek amacıyla; otlu alanlarda ilkbahar ve yazın toprak işlemesi yapılmalıdır. Böylece yüzeye çıkan larvalar kuşların beslenmesiyle önemli derecede azaltılabilir.

Kimyasal Mücadele

Bu zararlıya karşı kimyasal mücadele koruyucu nitelikli olup tavsiye edilen ilaçlar entegre mücadele prensiplerine uygun değildir. Bu nedenle yalnız ihtiyaç duyulduğunda
fidanlıklarda fidan dikimi ile beraber şubat ve mart ayında kullanılabilir. Köklerde 1-2 larva bulunduğunda ilaçlamaya geçilmelidir.