Tanımı, Yaşayışı ve Zarar Şekli
Kelebeklerin kanat açıklığı 35-40 mm kadar olup, genel görünümü grimsi kahverengidir. Ön kanatların üzerinde şekli ve büyüklüğü türlere göre değişen lekeler bulunur.
A. ipsilon’da böbrek şeklindeki lekeye bitişik siyahımsı üçgen bir leke; A. segetum’da ise kanat dip kısmında bulunan çizgiye bitişik siyahımsı kısa çubuk şekinde bir leke vardır (Şekil 9 c). Bu iki farklılık pratikte her iki türü birbirinden ayıran önemli bir özelliktir.
Yumurta üstten basık küre şeklinde, 0.5 mm çapındadır. Yumurtalar ilk bırakıldığında sarımsı krem renginde, açılmaya yakın siyahımsı kahverengi olur. Larvalar yumurtadan yeni çıktığında krem rengindedir. Olgun larva, koyu gri renkte ve 45-50 mm boyundadır (Şekil 9 a).
Larva, pupa olmadan önce toprak içinde bir odacık hazırlar ve bunun içinde pupa olur. Pupa kızılımsı kahverenginde 15-20 mm boyundadır.
Zararlı, kışı olgun larva döneninde toprakta geçirir. İlkbaharda pupa olur ve kelebek çıkışı başlar. Kelebekler yumurtalarını tek tek veya gruplar halinde o anda mevcut olan bitkilerin saplarına, yapraklarına veya toprağa bırakır. Bir dişi, 1500-2800 adet yumurta bırakır. Birinci ve ikinci dönem larvalar, bitkilerin taze yaprak ve sürgünlerini yiyerek zararlı olurlar. Daha sonraki dönemlerde ise yalnız geceleri beslenerek, toprak yüzeyine yakın yerden bitkilerin kök boğazını keserek veya kemirerek zararlı olurlar. Ayrıca çimlenmekte olan tohumları ve yumrulu bitkilerin toprak içindeki yumruları ile belenir (Şekil 9 b). Polifag bir zararlıdır. Patates dışında sebze fideliklerinde, diğer tarla ve bahçe bitkilerinde önemli zararlar yapar. Yılda 2-4 döl verir
Doğal Düşmanları
Bozkurt’un Ülkemizde tespit edilen doğal düşmanları aşağıda verilmiştir.
İlgili Ürünler
Parazitoitleri
- Macrocentrus collaris (Spincla) Hymenoptera: Braconidae
- Meteorus rubens Nees Hymenoptera : Braconidae
- Cotesia ruficrus Haliday Hymenoptera: Braconidae
- Gonia bimaculata Wiedemann Diptera : Tachinidae
Pateteste Bozkurt Mücadelesi
Kültürel Önlemler
Patates hasadından sonra, sonbaharda tarlaların sürülmesi çok miktarda larva ölümüne neden olur.
Kimyasal Mücadele
Patates dikiminden önce ve sonra haftada bir defa göz ile inceleme yapılır. Patatesin dikim zamanlarında tarlaya köşegenleri doğrultusunda girilerek en az 5 ayrı yerde birer m²’lik alan kontrol edilerek larva aranır, m2’de 2-3 adet larva varsa ilaçlama yapılır. Bitki çıkışından sonra tarlanın köşegenleri doğrultusunda girilip bitki dipleri kontrol edilerek larva ve kesik bitki aranır, %1-3 oranında larva veya kesik bitki saptandığında ilaçlamaya başlanır.
Hazırlanan ilaçlı su bitkinin yeşil aksamına ve toprak yüzeyine püskürtülür. Bozkurt’un kimyasal mücadelesinde kullanılan Bitki koruma ürünleri ve dozları aşağıda yer almaktadır.
Patateste Bozukurtlar İçin Kullanılabilecek İlaçlar
Etkili madde adı ve oranı (%) | Formülasyon tipi | Doz (100 litre suya) | Son ilaçlama ile hasat arası süre (gün) | Etki mekanizması* |
---|---|---|---|---|
Kontrollü olarak tavsiye edilen ilaçlar | ||||
Lambda-cyhalothrin 50 g/l | SC | 40 ml / da | 3 | 3 |
Kaynaklar
Bu makale, T.C. GIDA TARIM VE HAYVANCILIK BAKANLIĞI’ndan alınmıştır. İçerikte hiçbir değişiklik yapılmamıştır.
Orijinal Makale
Dr. Pervin ERDOĞAN, Dr. Emel ÇAKIR, E. Arzu ELİBÜYÜK, Dr. Emre EVLİCE, Ali Ferhan MORCA, Dr. Aynur KARAHAN, Dr. Tülin KILIÇ, Sabriye ÖZDEMİR, Filiz ÖNTEPELİ, Dr. Yasemin SABAHOĞLU, Abdullah YILMAZ, Dr. Melike YURTMEN, Dr. Enbiye ULUTAŞ, Dr. Nursen ÜSTÜN (2017). Patates Entegre Mücadele Teknik Talimatı. Ankara: T.C. GIDA TARIM VE HAYVANCILIK BAKANLIĞI