Tanımı, yaşayışı ve zarar şekli
Armut Yaprak Uyuzu, baş tarafı geniş ve kuyruğa doğru daralan havuç şeklinde olup 2 çift bacağı vardır. Parlak sarı renklidir. Zararlı çok küçük olduğundan doğada çıplak gözle görmek mümkün olmayıp, ancak altında görülebilmektedir. Ergin 0.2 mm boyundadır (Şekil 52a). Zararlının varlığı ancak bitki yaprağında ve nadiren de meyvelerde oluşturduğu zarar şeklinden anlaşılır. Bulaşık yaprakların her iki yüzünde 1-2 mm çapında, önceleri açık yeşil, daha sonra kahverengi ve siyahlaşmış siğil şeklinde kabartılar mevcuttur.
Kışı ergin dönemde çiçek ve sürgün gözlerinin pulları altında, yaklaşık 50 bireylik koloniler halinde geçirmektedir. İlkbaharda havaların ısınması ve gözlerin patlamasıyla birlikte kışlayan erginler genç yapraklara geçerek, yaprak dokusu içerisinde beslenirler. Zararlının beslenmesi sonucu yaprak alt ve üst kısmında tipik galler oluşur. Bu galler içerisinde döl verir. Yumurtadan çıkan nimfler yaprak yüzeyine dağılarak yeni galler oluşturmak üzere dokuya girer. Erginler sonbaharda
bulundukları gallerden ayrılarak, kışlamak üzere tomurcuklara geçerler. Yılda 2-3 döl verir.
Genellikle yaprak dokusu içerisinde beslenir. Zararlı ile bulaşık yaprakların her iki yüzünde de kabartılar (gal) oluşur. Bu galler ilk oluştuğunda açık yeşil olup, zamanla kızarmakta ve daha sonra kahverengileşerek, dokunun ölmesiyle de siyahlaşmaktadır (Şekil 52b). Galler bazen yaprağın tüm yüzeyini kaplayabilir. Bulaşıklık yoğun olursa, yaprak yeterince fotosentez yapamaz ve bitki zayıf düşer. Bazen çiçeklerde de zararlı olur (Şekil 52c). Zararlı yüksek popülasyonlarda meyveye geçmekte ve şekil bozukluklarına yol açarak kaliteyi düşürmektedir (Şekil 52d).
Ülkemizin, armut yetiştirilen her yerinde görülür. Armut ağaçlarında ve fidanlıklarında zararlı olur. Ayrıca elma ve ayva ağaçlarında yaşayan alt türleri de vardır.
Doğal düşmanları
Ülkemizde doğal düşmanları bilinmemektedir.
İlgili Ürünler
Armut Yaprak Uyuzu Mücadelesi
Kimyasal Mücadele
İlaçlama zamanı
Yaz aylarında armut ağaçlarının yaprakları kontrol edilerek yapraklarda galler aranır. Bazen lokal olarak yoğun zararı görülebilir. Bu durumda yapılacak bir kış mücadelesi zararı önler. Zararlının yoğun olduğu bahçelerde en uygun ilaçlama, zararlının ilkbaharda tomurcuklardan yapraklara, sonbaharda tomurcuklara geçtiği dönemdir. Yoğun olmayan bahçelerde, yazın yapraklardaki gallerde bir artış görüldüğünde özel ilaçlama yapılabilir.
Genellikle diğer zararlılara karşı uygulanan ilaçlamalarla kontrol edilebilir.
Kullanılacak bitki koruma ürünleri ve dozları aşağıda verilmiştir.
Armut Yaprak Uyuzu İçin Kullanılabilecek İlaçlar
Etkili madde adı ve oranı (%) | Formülasyon tipi | Doz (100 litre suya) | Son ilaçlama ile hasat arası süre (gün) | Etki mekanizması* |
---|---|---|---|---|
Kontrollü olarak tavsiye edilen bitki koruma ürünleri | ||||
Kükürt %73 | WP | 500 g | 7 | M2 |
Kaynaklar
Bu makale, T.C. GIDA TARIM VE HAYVANCILIK BAKANLIĞI’ndan alınmıştır. İçerikte hiçbir değişiklik yapılmamıştır.
Orijinal Makale
Dr. Ayşe ÖZDEM, Dr. Arzu AYDAR, Cemil HANTAŞ, Dr. M. Selçuk BAŞARAN, Dr. Aynur KARAHAN, Dr. Vildan BOZKURT, Dr. Münevver KODAN, Dr. Ercan CANIHOŞ, Ali Ferhan MORCA, Dr. N. Mükerrem ÇELİKER, Dr. Naim ÖZTÜRK, Gamze ERDURMUŞ, Dr. Işıl ÖZDEMİR, Ülkem TANIKER (2017). Elma, Armut ve Ayva Entegre Mücadele Teknik Talimatı. Ankara: T.C. GIDA TARIM VE HAYVANCILIK BAKANLIĞI