Tanımı, yaşayışı ve zarar şekli
Kabuk yüksekliği yaklaşık 2,5 cm’dir. Vücut üzerini spiral şekilde örten kabuk grimsi kahverengidir (Şekil 111). Kahverengi bahçe salyangozu da denir. Rutubetin çok olduğu zamanlarda, özellikle gece ve sabahları daha çok aktiftirler. Erginleri soğuk kış aylarında toprağın üstüne yakın yerlerde kışlar ve nemli olan ilkbahar aylarında faaliyete geçerler. Eğer kış ılık geçerse bütün kış aktiftirler. Sıcak yaz aylarında ve kuru periyotta kabuklarıyla kendilerini koruyarak ağaç veya toprak içine gizlenirler.
Dişiler eşeyli çoğalırlar ve bir sezonda 6 kez çiftleşerek yumurtalarını toprağın üst kısmına yakın açtıkları yuvalara bırakırlar. Bir seferinde yaklaşık 80 yumurta koyar. Yumurtalar beyaz, küresel ve yaklaşık 3 mm çapında yumuşak kabukludur. Turunçgil fidanlarında yaprak, sürgün ve gelişmekte olan meyveleri kemirip yerler. Fidanlarda ve genç ağaçların gövdelerinde de zarar verirler.
Doğal Düşmanları
Rumina decollata L. (Pulmonata: Subulinidae) isimli başka bir salyongoz türü Esmer salyangozun predatörüdür (Şekil 112 a,b ).
Esmer Salyangoz Mücadelesi
Kültürel Önlemler
Bahçe ve fidanlık temizliğine önem verilmeli, fidanlıklar otsuz bulundurulmalıdır. Bazı küçük ağaçlarda etek budaması yapılmalı, dalların yabancı ot ve toprakla teması kesilmelidir.
Mekanik Mücadele
Ağaç altlarına bir kürek yanmış hayvan gübresi konarak zararlı salyangozlarınoralarda toplanmaları sağlanmalı ve ayda bir kontrol ile toplanarak öldürülmelidirler.
Biyolojik Mücadele
Ergin predatörün kabuğu ince uzun ve kurdelemsi olup 2,5 cm’dir. Yaşamı boyunca 500 kadar yumurta bırakır. R. decollata yurt dışından ülkemize ithal edilerek üretilip bazı bahçelere salınmıştır. Salınan bahçelerde zararlı popülasyonu 4-6 yılda önemsiz bir seviyeye inebilmektedir.
İlgili Ürünler
Genellikle toprak üstünde, kalıntıları içinde yaşar, ancak beslenmek, yağış ve sulama sularından kurtulmak için çıkar. Genç ve yarı gelişmiş salyangozlara saldırır. Bazen dekompoze olan yapraklarla, düşen ve berelenen meyvelerle de beslenir, turunçgil meyve ve yapraklarına saldırmaz. Eğer popülasyonu, zararlı popülasyonunun yarısı kadar olursa tutunma iyi olur ve 2-3 yılda sorunu çözer.
Kimyasal mücadele
Kültürel, mekanik ve biyolojik mücadele yöntemleriyle önlenemeyen salyangozlar için; metaldehit’li hazır yemler kullanılmalıdır. Hazır yem avuçta sıkıldığı zaman dağılmayacak kadar su ile ıslatılarak, akşamüzeri zararlının bulunduğu alanlara 2m arayla küçük kümeler halinde dağıtılır. Yem dağıtmadan önce, ilaçlanacak alan sulanırsa zararlının daha çabuk bu alanlara gelmesi sağlanır ve uygulama daha etili olur. Zararlının mücadelesinde kullanılacak bitki koruma ürünleri aşağıda verilmiştir.
Esmer Salyangoz İçin Kullanılabilecek İlaçlar
Etkili madde adı ve oranı(%) | Formülasyon tipi | Doz (100 litre suya) | Son ilaçlama ile hasat arası süre (gün) | Etki mekanizması* |
---|---|---|---|---|
Kontrollü olarak tavsiye edilen ilaçlar | ||||
Metaldehyde %4 | Kepekli Yem | 5-6 kg/da | - | - |
Metaldehyde %5 | Kepekli Yem | 4-5 kg/da | - | - |
Metaldehyde %6 | Kepekli Yem | 1,5kg/da | - | - |
Kaynaklar
Bu makale, T.C. GIDA TARIM VE HAYVANCILIK BAKANLIĞI’ndan alınmıştır. İçerikte hiçbir değişiklik yapılmamıştır.
Orijinal Makale
Ali ÖZTOP, Dr. Abdullah YILMAZ, Dr. Mehmet KARACAOĞLU,Dr. Adalet HAZIR, Dr. Melike YURTMEN, Ali KARATAŞ, Dr. Münevver KODAN, Bengi TOPKAYA KÜTÜK, Nuri ARI, Bilgin GÜVEN, Dr. Öncül K. CANER, Dr. Ercan CANIHOŞ, Selda ÇALIŞKAN, Fatih TOLGA, Dr. Serdar EYMİRLİ, İlker KURBETLİ, Dr. Yasemin SABAHOĞLU (2017). Turunçgil Entegre Mücadele Teknik Talimatı. Ankara: T.C. GIDA TARIM VE HAYVANCILIK BAKANLIĞI