Fındık Koşnilleri

Tanımı, Yaşayışı ve Zarar Şekli

Ergin dişinin kabuğu başlangıçta esmer kahverenginde, sonraları açık kahverengindedir. Yumuşak ve yarım küre biçimindeki kabuğun boyu 3,5 mm, yüksekliği ise 1,5-2 mm’dir (Şekil 42a). Ergin erkekler kanatlı olup, kahverengindedir.

Erkeğin abdomeninin sonunda uzun 2 beyaz uzantı vardır (Şekil 42b). Yumurta beyazımsı oval ve yaklaşık 0,3 mm boyundadır. Birinci dönem larvaları kahverengimsi sarı, yumurtaları ise açık ve donuk pembemsi renktedir. Larvalar başlangıçta açık sarı, daha sonra ise kahverenklidir (Şekil 42d). P. rufulum, P. corni ‘den daha küçük ve parlak renklidir. İki türün biyolojik özellikleri aynıdır.

Yumurtalar mayıs ayı sonlarında açılmaya başlar. Çıkan larvalar sürgün ve yapraklara dağılırlar. Gerektiğinde yer değiştirebilen bu larvalar ağustosta gömlek değiştirip ikinci döneme geçerler. Zararlının en uzun süren biyolojik dönemi bu dönem olup, yaklaşık 7 aydır. Yaprak dökümünden önce yapraklar üzerindeki bireyler de sürgünlere geçerek kışlarlar. Martta dişi bireyler kabarmaya ve büyümeye başlarlar. Erkekler ise prepupa ve pupa dönemini geçirirler. Nisan başlarında ilk erginler görülür. Yumurta bırakma nisan sonlarında başlar. Bir dişi yaklaşık 1400 yumurta bırakır. Yumurtaların açılma süresi ortalama 18 gündür. Karadeniz Bölgesi’nde yılda bir döl verir.

Larva ve erginleri yaprak ve sürgünlerde emgi yaparak beslenirler. Böylece bitkilerin zayıflamasına, veriminden düşmesine, yoğun bulaşmalarda da kurumalarına neden olurlar. Ayrıca çıkardığı tatlımsı madde ile fumajine de neden olurlar

Polifag zararlılardır. Fındıktan başka birçok taş ve yumuşak çekirdekli meyve ağaçları ve asmada konukçuları arasındadır.

Doğal Düşmanları

Entomopatojenler

• Verticillium lecanii (Zimm.) Hyp.: Hypocreaceae
• Cordiceps clavulatus (Schv.) Hyp.: Clavicipitaceae

Fındık Koşnilleri Mücadelesi

Mekanik Mücadele

Bulaşmanın az ve sınırlı olması durumunda bulaşık sürgünler kesilip bahçeden uzaklaştırılmalıdır.

Biyolojik Mücadele

Zararlıların doğal düşmanlarını korumaya özen gösterilmeli; özellikle bu mantarların etkili olduğu yerlerde diğer zararlılara karşı yapılan mücadelelerde doğal düşmanları olumsuz etkileyen bitki koruma ürünleri tercih edilmemelidir. Özellikle kozalak akarlarına karşı mücadelede kükürtlü preparat kullanılmasından kaçınılmalıdır.

Kimyasal Mücadele

İlaçlama Zamanı

Bulaşık olduğu bilinen bahçelerde genel bir inceleme yapılarak zararlının bahçe içerisindeki dağılışı ve yoğunluğu üzerinde bir gözlem yapılmalıdır. Yapılan gözlem sonucunda bulaşık ocak sayısı 10’un üzerinde ise bunlardan rastgele 10 ocak belirlenir. Sonra her bir ocaktan 3’er adet olmak üzere toplam 30 bulaşık sürgün (1-3 yaşlı) alınarak üzerindeki koşniller sayılır. Sürgün başına ortalama 5 canlı koşnil bulunursa kimyasal mücadeleye karar verilir.

Mücadele zararlının hareketli ve birinci dönemlerinden oluşan genç larvalarına karşı yapılır. Bu amaçla yumurta açılımının tamamlanmasına yakın, haziran sonlarında (ilk açılmadan yaklaşık bir ay sonra) ilaçlama yapılabilir. Popülasyonun düşük olduğu yerlerde ilaçlama yapılmamalıdır. Bulaşık bahçelerde zararlı lokal alanlarda bulunursa, doğal düşmanlarını korumak ve etkinliklerini artırmak için sadece bu alanlarda mücadele yapılmalıdır. Zararlının yoğun olduğu bahçelerde doğal düşmanların varlığını korumak ve zararlının doğal dengeye gelmesini sağlamak için geniş spektrumlu ilaçlar kullanılmamalıdır.