Zeytinde Rosellinia Kök Çürüklüğü Hastalığı

Etmenin Tanımı, Yaşayışı ve Hastalık Belirtileri

Fungusun tanımında patojenin miselyumu önemlidir. Hifler bölmeli olup, bölüm yerlerinin armut gibi şişkin olması tipiktir. Hastalık etmeni toprak kökenli bir fungus olup, sulama suyu, sel ve yağmur suları, toprak işlemesi ile yayılmaktadır.

Hastalıklı ağaçlardaki ilk belirti, yapraklardaki sararmalardır. Yaprak sararmaları ağacın tümünde veya köklerdeki enfeksiyona bağlı olarak ağacın bir yönünde olabilir. Sararma ve solgunluğun yanı sıra yapraklarda küçülme de dikkati çeker. Zamanla yaprakların kuruyup dökülmesiyle ağaçta normalden az yaprak kalır. Meyve verimi ve kalitesi düşer, meyveler irileşmeden ve olgunlaşmadan dökülür.

Hasta kökün kabuğu kaldırıldığında, kabuk altında ağ şeklinde beyaz miselyum örtüsü görülür. Nemli topraklarda; hasta köklerin dış yüzeyinde, kökboğazı çevresindeki toprakda da bu beyaz miselyum görülebilir (Şekil 24a). Kalın köklerde ve kök boğazında önceleri beyaz renkli olan miselyum tabakası giderek koyulaşarak gri ve siyah renk alır. Hasta ağaçların ince kökleri esmerleşip çürür (Şekil 24b). Bu ağaçların büyümesi durur ve sonunda ağaçlar geriye doğru ölür.

Hastalığa yakalanma bakımından fidanlarla ağaçlar arasında pek farklılık yoktur. Ancak fidan ve genç ağaçlarda hastalık kendini daha çabuk gösterir. Böyle fidanlar elle çekildiğinde topraktan kolayca çıkabilir. Hastalık etmeni polifag bir fungustur. Yaygın olmamakla birlikte, meyvecilik yapılan bölgelerde görülebilir. İncir, zeytin, bağ, turunçgil, kiraz ve vişne gibi taş çekirdekli ve yumuşak çekirdekli meyve ağaçları, orman ağaçları, yonca ve sebzeler konukçuları arasındadır.

Zeytinde Rosellinia Kök Çürüklüğü Hastalığı Mücadelesi

Kültürel Önlemler

• Ağır ve su tutan topraklarda bahçe kurulmamalıdır.
• Toprakta fazla su birikmesine engel olmak için bahçenin etrafına drenaj kanalları açılmalıdır.
• Fidanların ve ağaçların kök boğazına yığılan topraklar dağıtılmalıdır.
• Böylece köklerin fazla derinde ve havasız kalması önlenmelidir.
• Çevre bahçelerde hastalığın bulunduğu durumlarda sel sularının getireceği hastalıklı parçaların girişini önlemek için bahçenin çevresine 60-70cm derinlikte hendekler açılmalıdır.
• Sulama suyu ve gübre, ağaçların taç izdüşümüne verilmelidir.
• Bulaşık bahçelerde, ilkbaharda ağaçların kök boğazları ana köklere kadar açılarak, yaz aylarında güneş ve hava almaları sağlanmalıdır.
• Kökleri tamamen çürüyen ağaçlar, toprakta hiç kök parçası kalmayacak şekilde sökülmeli ve yakılmalıdır. Ağaçların söküldüğü yerlere en az 3 yıl hiçbir meyve fidanı dikilmemelidir.
• Hastalığın yeni bulaştığı ağaçlarda ise, çürüyen kökler sağlam kısma kadar temizlenmeli, kesilen köklerin üstüne rastlayan dallar da köklerle dengeyi sağlayacak şekilde budanmalıdır.

Zeytinde Rosellinia Kök Çürüklüğü Hastalığı Önerilen İlaçlar

Aktif madde adı ve oranı	Formülasyon Tipi	Doz (100l su)	Son ilaçlama ile hasat arası süre (gün)	Etki mekanizması*
Güvenli olarak tavsiye edilen tarım ilaçları
Kontrollü olarak tavsiye edilen tarım ilaçları
Geçici olarak tavsiye edilen tarım ilaçları
Bakır sülfat %98	Suda çözünen kristal	2000 g (m2 ye 10 litre ilaçlı su)		M1